द्धितीय विश्वयुद्ध पछि विश्व साहित्य पनि यसबाट धरै नै प्रभावित भयो।हजारौ पुस्तक छापिए।यसबाट उत्पन्न परिस्थितिको अनि यसबाट पिडित पिडकको सबका बारे पुस्तक लेखियो।२०५२ साल देखि नेपालमा जनयुद्ध सुरु भयो।यसको अहिले सम्म सुरक्षित अवतरण भएको छैन।यसले नेपाली राजनितिमा राम्रा नराम्रा धरै परिणामहरु ल्याएको छ।यसको उपयुक्तता/सार्थकता एक बहसको विषय पनि छ। २०६३ साल पछि जव युद्धरत तत्कालिन एनेकपा माओवादि शान्ति तर्फ उन्मुख भयो तब नेपाली साहित्यमा नेपालको जनयुद्ध र त्यसले जनतामा केकसरि प्रभाव पार्यो भन्ने मै केन्द्रित भयो।
सुरेश प्रान्जलीको तुइन र मदन पुरेस्कार प्राप्त राधा पौड्यालको खलंगामा हमला नेपाली युद्ध साहित्यमा लिनै पर्ने नाम हुन।यि दुवै कृति कुनै राजनिति अभिप्रेरित छैनन।यि पुस्तक त्यस भयानक युद्धका प्रतिविम्ब हुन।एक सरकारि अधिकृतको दृष्टिबाट जनयुद्धको डायरि राधा पौड्यालले ब्यक्त गरेकि छिन भने एक जुम्ली ठिटोको जनुयुद्धको बयान प्राञ्जलीले गरेका छन।मलाइ छोएको विषय कहाँ भने दुवैले खलंगामा भएका माओवादि हमलाको अंश पढ्दा मलाइ दुइ फरक पुस्तक हैन कि एक अर्काको परिपुरक पुस्तक पढेको भान भयो।
मलाइ लाग्छ प्राञ्जलीको तुइन र राधाको खलंगामा हमला दुबैले दिने सन्देश एकै हो युद्धले धरै नेपालीका काँख रित्ता भए धरैका सिन्दुर पछिए धरै टुहुरा भए।कर्नालीका दुखको बयानका हिसाबले तुइन अझै फराकिलो छ। खलंगामा हमला एक अटोबायोग्राफि हो भने तुइन बास्तविकतामा आधारिक काल्पनिक कथा हो। यसर्थमा प्रान्जली अलिक फराकिलो हुन स्वभाभिक हो। जनयुद्धको सार्थकताका विषयमा बहस त आज पनि चलेकै छ।अझ यसको सुरक्षित अवतरण नभइ सकेको अवस्थामा यो एक चासोको पनि विषय पर्न जान्छ। तर दुवै लेखकहरु यसमा मौन देखिन्छन।यस्तो विषयमा लेख्दा सुन्तुलित भएर लेख्नुले उनीहरुको कला हो र यसलाइ उनीहरुको वैचारिक पक्ष र राजनितिक आस्थासँग जोडेर हेर्नु पाठककै मुर्खता हो।
राजन मुकारुङले त खुलेरै उक्त पुस्तक पहिचान विरोधी र १० बर्षे जनयुद्धलाइ मात्र आतंङ्कको रुपमा हेरिएको पुस्तक भनेर आलोचना नै गरे।मुकारुङ एक साम्प्रदायिक सोच भएका मानिस हुन र यो वेलामा उनको यो सोचाइ छरपस्ट देखिन्छ।राधा पौडेल एक सरकारि अधिकृत हुन र उनीको लेखनको पुष्ठभुमी र सरसंत सरकारि पक्षका अधिकारी सैनिकसँग भएको नाताले त्यो अर्थ नलगाइएकै वेस।उनी वास्तविक अनुभव जो हो त्यो लेख्न उनको परै स्वतन्त्रता छ र उनीले पुस्तकमा आफै एक पिडितको रुपमा पस्केकि छिन भने उनी युद्धलाइ सार्थक भन्न कर छैन नत उनले निर्रथक नै भनेकि छिन।
पढि लेखि एक असल मान्छे भई कर्नालीको एक ठिटोको सपनामा आएका आयामलाइ प्राञ्जलीले एक पुस्तको रुप दिएका छन।उसलाइ युद्धबाट कर्नालीको दुख जादैन भन्ने थाहा हुदाहुदै पनि बलजफ्ती युद्धको एक अंश बन्न पुग्छ। युद्धमा लागे सँगसगै उसका सपनाहरु तुहिन थाल्छ।उसका सपना पुरा हुने क्रममा फेरि उ यता सेनाको पक्राउमा परेपछि आतङ्ककारिको रुपमा सुचिकृत हुन्छ। युद्धका यि असुन्दर टाटाहरुलाइ सुन्दर ढंगले प्रस्तुत गरेका छन।
द्धितीय विश्वयुद्ध पछि विश्व साहित्य पनि यसबाट धरै नै प्रभावित भयो।हजारौ पुस्तक छापिए।यसबाट उत्पन्न परिस्थितिको अनि यसबाट पिडित पिडकको सबका बारे पुस्तक लेखियो।२०५२ साल देखि नेपालमा जनयुद्ध सुरु भयो।यसको अहिले सम्म सुरक्षित अवतरण भएको छैन।यसले नेपाली राजनितिमा राम्रा नराम्रा धरै परिणामहरु ल्याएको छ।यसको उपयुक्तता/सार्थकता एक बहसको विषय पनि छ। २०६३ साल पछि जव युद्धरत तत्कालिन एनेकपा माओवादि शान्ति तर्फ उन्मुख भयो तब नेपाली साहित्यमा नेपालको जनयुद्ध र त्यसले जनतामा केकसरि प्रभाव पार्यो भन्ने मै केन्द्रित भयो।
सुरेश प्रान्जलीको तुइन र मदन पुरेस्कार प्राप्त राधा पौड्यालको खलंगामा हमला नेपाली युद्ध साहित्यमा लिनै पर्ने नाम हुन।यि दुवै कृति कुनै राजनिति अभिप्रेरित छैनन।यि पुस्तक त्यस भयानक युद्धका प्रतिविम्ब हुन।एक सरकारि अधिकृतको दृष्टिबाट जनयुद्धको डायरि राधा पौड्यालले ब्यक्त गरेकि छिन भने एक जुम्ली ठिटोको जनुयुद्धको बयान प्राञ्जलीले गरेका छन।मलाइ छोएको विषय कहाँ भने दुवैले खलंगामा भएका माओवादि हमलाको अंश पढ्दा मलाइ दुइ फरक पुस्तक हैन कि एक अर्काको परिपुरक पुस्तक पढेको भान भयो।
मलाइ लाग्छ प्राञ्जलीको तुइन र राधाको खलंगामा हमला दुबैले दिने सन्देश एकै हो युद्धले धरै नेपालीका काँख रित्ता भए धरैका सिन्दुर पछिए धरै टुहुरा भए।कर्नालीका दुखको बयानका हिसाबले तुइन अझै फराकिलो छ। खलंगामा हमला एक अटोबायोग्राफि हो भने तुइन बास्तविकतामा आधारिक काल्पनिक कथा हो। यसर्थमा प्रान्जली अलिक फराकिलो हुन स्वभाभिक हो। जनयुद्धको सार्थकताका विषयमा बहस त आज पनि चलेकै छ।अझ यसको सुरक्षित अवतरण नभइ सकेको अवस्थामा यो एक चासोको पनि विषय पर्न जान्छ। तर दुवै लेखकहरु यसमा मौन देखिन्छन।यस्तो विषयमा लेख्दा सुन्तुलित भएर लेख्नुले उनीहरुको कला हो र यसलाइ उनीहरुको वैचारिक पक्ष र राजनितिक आस्थासँग जोडेर हेर्नु पाठककै मुर्खता हो।
राजन मुकारुङले त खुलेरै उक्त पुस्तक पहिचान विरोधी र १० बर्षे जनयुद्धलाइ मात्र आतंङ्कको रुपमा हेरिएको पुस्तक भनेर आलोचना नै गरे।मुकारुङ एक साम्प्रदायिक सोच भएका मानिस हुन र यो वेलामा उनको यो सोचाइ छरपस्ट देखिन्छ।राधा पौडेल एक सरकारि अधिकृत हुन र उनीको लेखनको पुष्ठभुमी र सरसंत सरकारि पक्षका अधिकारी सैनिकसँग भएको नाताले त्यो अर्थ नलगाइएकै वेस।उनी वास्तविक अनुभव जो हो त्यो लेख्न उनको परै स्वतन्त्रता छ र उनीले पुस्तकमा आफै एक पिडितको रुपमा पस्केकि छिन भने उनी युद्धलाइ सार्थक भन्न कर छैन नत उनले निर्रथक नै भनेकि छिन।
पढि लेखि एक असल मान्छे भई कर्नालीको एक ठिटोको सपनामा आएका आयामलाइ प्राञ्जलीले एक पुस्तको रुप दिएका छन।उसलाइ युद्धबाट कर्नालीको दुख जादैन भन्ने थाहा हुदाहुदै पनि बलजफ्ती युद्धको एक अंश बन्न पुग्छ। युद्धमा लागे सँगसगै उसका सपनाहरु तुहिन थाल्छ।उसका सपना पुरा हुने क्रममा फेरि उ यता सेनाको पक्राउमा परेपछि आतङ्ककारिको रुपमा सुचिकृत हुन्छ। युद्धका यि असुन्दर टाटाहरुलाइ सुन्दर ढंगले प्रस्तुत गरेका छन।
द्धितीय विश्वयुद्ध पछि विश्व साहित्य पनि यसबाट धरै नै प्रभावित भयो।हजारौ पुस्तक छापिए।यसबाट उत्पन्न परिस्थितिको अनि यसबाट पिडित पिडकको सबका बारे पुस्तक लेखियो।२०५२ साल देखि नेपालमा जनयुद्ध सुरु भयो।यसको अहिले सम्म सुरक्षित अवतरण भएको छैन।यसले नेपाली राजनितिमा राम्रा नराम्रा धरै परिणामहरु ल्याएको छ।यसको उपयुक्तता/सार्थकता एक बहसको विषय पनि छ। २०६३ साल पछि जव युद्धरत तत्कालिन एनेकपा माओवादि शान्ति तर्फ उन्मुख भयो तब नेपाली साहित्यमा नेपालको जनयुद्ध र त्यसले जनतामा केकसरि प्रभाव पार्यो भन्ने मै केन्द्रित भयो।
सुरेश प्रान्जलीको तुइन र मदन पुरेस्कार प्राप्त राधा पौड्यालको खलंगामा हमला नेपाली युद्ध साहित्यमा लिनै पर्ने नाम हुन।यि दुवै कृति कुनै राजनिति अभिप्रेरित छैनन।यि पुस्तक त्यस भयानक युद्धका प्रतिविम्ब हुन।एक सरकारि अधिकृतको दृष्टिबाट जनयुद्धको डायरि राधा पौड्यालले ब्यक्त गरेकि छिन भने एक जुम्ली ठिटोको जनुयुद्धको बयान प्राञ्जलीले गरेका छन।मलाइ छोएको विषय कहाँ भने दुवैले खलंगामा भएका माओवादि हमलाको अंश पढ्दा मलाइ दुइ फरक पुस्तक हैन कि एक अर्काको परिपुरक पुस्तक पढेको भान भयो।
मलाइ लाग्छ प्राञ्जलीको तुइन र राधाको खलंगामा हमला दुबैले दिने सन्देश एकै हो युद्धले धरै नेपालीका काँख रित्ता भए धरैका सिन्दुर पछिए धरै टुहुरा भए।कर्नालीका दुखको बयानका हिसाबले तुइन अझै फराकिलो छ। खलंगामा हमला एक अटोबायोग्राफि हो भने तुइन बास्तविकतामा आधारिक काल्पनिक कथा हो। यसर्थमा प्रान्जली अलिक फराकिलो हुन स्वभाभिक हो। जनयुद्धको सार्थकताका विषयमा बहस त आज पनि चलेकै छ।अझ यसको सुरक्षित अवतरण नभइ सकेको अवस्थामा यो एक चासोको पनि विषय पर्न जान्छ। तर दुवै लेखकहरु यसमा मौन देखिन्छन।यस्तो विषयमा लेख्दा सुन्तुलित भएर लेख्नुले उनीहरुको कला हो र यसलाइ उनीहरुको वैचारिक पक्ष र राजनितिक आस्थासँग जोडेर हेर्नु पाठककै मुर्खता हो।
राजन मुकारुङले त खुलेरै उक्त पुस्तक पहिचान विरोधी र १० बर्षे जनयुद्धलाइ मात्र आतंङ्कको रुपमा हेरिएको पुस्तक भनेर आलोचना नै गरे।मुकारुङ एक साम्प्रदायिक सोच भएका मानिस हुन र यो वेलामा उनको यो सोचाइ छरपस्ट देखिन्छ।राधा पौडेल एक सरकारि अधिकृत हुन र उनीको लेखनको पुष्ठभुमी र सरसंत सरकारि पक्षका अधिकारी सैनिकसँग भएको नाताले त्यो अर्थ नलगाइएकै वेस।उनी वास्तविक अनुभव जो हो त्यो लेख्न उनको परै स्वतन्त्रता छ र उनीले पुस्तकमा आफै एक पिडितको रुपमा पस्केकि छिन भने उनी युद्धलाइ सार्थक भन्न कर छैन नत उनले निर्रथक नै भनेकि छिन।
पढि लेखि एक असल मान्छे भई कर्नालीको एक ठिटोको सपनामा आएका आयामलाइ प्राञ्जलीले एक पुस्तको रुप दिएका छन।उसलाइ युद्धबाट कर्नालीको दुख जादैन भन्ने थाहा हुदाहुदै पनि बलजफ्ती युद्धको एक अंश बन्न पुग्छ। युद्धमा लागे सँगसगै उसका सपनाहरु तुहिन थाल्छ।उसका सपना पुरा हुने क्रममा फेरि उ यता सेनाको पक्राउमा परेपछि आतङ्ककारिको रुपमा सुचिकृत हुन्छ। युद्धका यि असुन्दर टाटाहरुलाइ सुन्दर ढंगले प्रस्तुत गरेका छन।
No comments:
Post a Comment